Her Sal Sed Mîlyon Kes bi Vîrûsa Dangê Nexweş Dikevin

Lêkolînerên ji Zanîngeha Johns Hopkinsê ya ku li Amerîkayayê ye, di ezmûngehên xwe de bi ser ketin ku genên kelmêşa-Aedes aegypti, jê re kelmêşên-dangê jî tê gotin, veguherînin, piştî veguherandina genên kelmêşê, kelmêş bi vîrûsê nexweş nediket. Zanyar ji vê lêkolîne pirr kêfxweş in û weke gava pêşin û girîng ya rê li ber girtina vîrûsa-dangê dinirxînin.

Li seranserê cîhanê her sal li der û dora sed mîlyon kes bi vîrûsa dangê nexweş dikevin û bîst hezar kes jî ji ber wê nexweşiyê diherin ber rehma Xwedê ku pirraniya kesên dimirin ji zarokan pêk tê. Vîrûsa dangê herî zêde li herêmên tropîkal yên weke Amerîkaya-Navîn û Başûr-rojhilatê Asyayê tê dîtin.

Rêveberê lêkolînê George Dimopoulus wiha dibêje; “Eger tu veguhartina malbata resen ya kelmêşên ku nexweşiyê vediguhezîne kelmêşên din, bi kelmêşên ku dikarin li hember vîrûsê ber xwe bidin û nexweş nakevin, pêk bihînî, tu yê rê li ber belavbûna nexweşiyê bigirî û ev jî gava pêşin û gaveke girîng e.”

Ji tevahiya mirovên li seranserê cîhanê ji sedî çel li herêmên ku rîska vîrûsa dangê heye, dijîn û heya vê gavê ji bo nexweşiya dangê dermaneke ku bi derziyê bê lêdan, tune ye. Eger germahiya li ser rûyê erdê her û bi berdewamî zêde bibe, dê heya sala 2085an bi qasî 6 mîlyar mirov li herêmên ku kelmêş dikarin bêne dîtin, bijîn. Parzemîna Ewropayê û hin herêmên din ku heya vê demê jî ji bo kelmêşên dangê cihên sar bûn û nedihatin dîtin, ji ber germahiya li ser rûyê erdê di bin xeteriyê de ne.

Metîn Eser

Çavkanî: IPS / 16.01.2017